Ընդդիմությունը հանրահավաք է հրավիրում Ազատության հրապարակում սեպտեմբերի 2-ին։ Արցախի Անկախության օրը, որն այսօր այլևս չկա … Հայկական Արցախը:
Հասկանալի է, որ հանրահավաքը կարևոր է որպես արցախցիների իրավունքների հիշեցում։ Կարևոր է՝ ընդգծելու համար, որ ի հեճուկս իշխող թիմի հայտարարությունների, Ղարաբաղյան շարժումն ավարտված չէ։ Համոզիչ կերպով ցույց տալու դա աշխարհին:
ՓՈՔՐ-ԻՆՉ ԱՆՀԱՍԿԱՆԱԼԻ Է ՄԵԿ ԱՅԼ ԲԱՆ։ Ինչպես հաղորդում են ադրբեջանական աղբյուրները՝ վկայակոչելով Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովին, դրանից մեկ օր առաջ՝ սեպտեմբերի 1-ին, սպասվում է ԵԱՀԿ ղեկավարության որոշումը Մինսկի խմբի փակման վերաբերյալ: ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարման՝ պաշտոնական Բաքվի ու Երևանի համատեղ դիմումի համաձայն:
Իսկ անհասկանալի է այն, որ հայկական բազմաթիվ հասարակական և քաղաքական կառույցներն ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ Սփյուռքում գործուն քայլեր չձեռնարկեցին Ալիև-Փաշինյան զույգի ծրագրերին խոչընդոտելու համար: Չէ որ կարող էին դիմել ինչպես ԵԱՀԿ-ին, այնպես էլ կազմակերպության անդամ երկրներին՝ լուծարումը կասեցնելու կոչով։ Կարծում ենք, հայկական կառույցներն ունեն բավարար ռեսուրս՝ ԵԱՀԿ որոշման կամ կազմակերպության առանձին անդամ երկրների դիրքորոշման վրա ազդելու համար։
Դուր է գալիս դա մեզ, թե ոչ, բայց Մինսկի խմբի լուծարումը կդիտվի որպես Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի փակում՝ Արցախի էթնիկ զտման ճանապարհով։ Եվ Արցախի հայաթափման միջոցով «խնդիրը լուծելու» Ադրբեջանի իրավունքի ընդունում։
Մինսկի խմբի լուծարումը, իհարկե, մեծ միավոր է Ալիևի արտաքին քաղաքական ձեռքբերումների ցանկում։ Իր վերջին ելույթներից մեկում նա կառույցն անվանեց «ատելի Մինսկի խումբ»։
Մի՞թե Հայաստանի համար էլ էր նա «ատելի»։ Ոչ, իհարկե, բայց եթե հայկական կառույցների ճնշող մեծամասնությունը ԵԱՀԿ ՄԽ-ի լուծարման հետ կապված որևէ դիրքորոշում չի արտահայտում՝ դրանով իսկ ինքն էլ շարժվելով Ալիևի պահանջների նավարկուղիով, ապա չի՞ նշանակում դա արդյոք համաձայնություն Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի փակմանը: Համենայնդեպս բազմաթիվ երկրների աչքում, միջազգային հանրության աչքում և պատմական հեռանկարում դա կդիտվի հենց այդպես։
Հասկանալի է, որ ընդդիմությունը գտնվում է Փաշինյանի ուժային կառույցների կոշտ ճնշման տակ։ Հասկանալի է, որ ցանկության դեպքում կարելի է գտնել բազմաթիվ «փաստարկներ», արդարացնելով ակնհայտ անբավարար քայլերն այս հարցում։ Բայց հետո մեծագույն ջանքեր կպահանջվեն միջազգային գործընկերներին և պատմությանը համոզելու համար, որ իրականում ամեն ինչ այնպես չէ, ինչպես երևում է, որ իրականում հայությունն ամենևին էլ համամիտ չէ Ղարաբաղյան շարժումը փակելու վերաբերյալ Իլհամ Ալիևի, Նիկոլ Փաշինյանի և «Քաղաքացիական պայմանագրի» մոտեցումներին։
Կկարողանա՞ արդյոք սեպտեմբերի 2-ի հանրահավաքը ցույց տալ հակառակը, ցույց տալ, որ Հայաստանի հասարակական և քաղաքական կառույցները մտադիր չեն շեղվել արցախցիների իրավունքների համար պայքարի ուղուց։ Թե՞ սեպտեմբերի 2-ի հանրահավաքը մեկանգամյա ակցիա է լինելու՝ խղճի խայթը մի քիչ մեղմելու համար։
Մեղմելու և, «գործն ավարտին հասցրած»՝ ցրվելու տները, որպեսզի ուսումնասիրեն ժամանցային-համերգային միջոցառումների և հայ ընդդիմադիրների դեմ սեպտեմբեր ամսվա դատավարությունների ծրագիրը։
